Tegen de onverschilligheid by Joep Dohmen

Author:Joep Dohmen
Language: nld
Format: epub
Publisher: AMBO ANTHOS
Published: 2007-03-26T16:00:00+00:00

DE ONTOLOGISCHE DIMENSIE VAN AUTHENTICITEIT

Authenticiteit verwijst naar de complexe samenhang van de begrippen oorspronkelijkheid of originaliteit, echtheid en eigen-(lijk)heid. Het woord authentiek stamt van het Griekse authentikos, hetgeen betekent ‘uit de eerste hand’, of ‘betreffende de eerste oorzaak’. Wanneer iemand een kunstwerk, bijvoorbeeld een schilderij aanschaft, kan hij daarbij een certificate of authenticity krijgen. Kopers van kunst willen een garantie, een bewijs dat het betreffende kunstwerk echt is. Ze willen immers geen kopie en zijn beducht voor een vervalsing.

Authentiek verwijst dus allereerst naar een oorsprong, het werk moet uit de eerste hand, namelijk van die en die kunstenaar zijn. Analoog hieraan betekent authentiek zijn ‘oorspronkelijk zijn’; iemand is dan zelf de oorsprong of oorzaak van zijn handelen. Dat moet te maken hebben met het idee dat men niet zomaar wil handelen in navolging van een persoon x of y, maar vanuit een eigen, oorspronkelijke inzet.

Een tweede betekenis van authentiek is ‘echt’. In het woordenboek Van Dale vinden we onder ‘echt’, naast de standaardbetekenis van huwelijk (de echt), twee hier relevante verwijzingen. De eerste luidt: ‘Werkelijk hetgeen of degeen zijnde waarvoor het of hij of zij doorgaat, zuiver, niet vals, oprecht, ongeveinsd. Bijvoorbeeld: een echte Van Gogh; echt goud; echte parels; de echte handtekening; echt medelijden; echte liefde.’ De tweede verwijzing is eveneens veelzeggend en luidt: ‘Bij uitnemendheid uitdrukkend wat echtheid uitdrukt, daarvan alle kenmerken vertonend, in optima forma. Voorbeelden: een echte dame/heer; het is nog niet echt zomer!’ Deze tweede betekenis wordt ook nog anders omschreven, namelijk als: ‘Werkelijk, zonder restrictie, met alle kenmerken van het genoemde.’

Door deze betekenis van echtheid krijgt de uitdrukking ‘jezelf zijn’ een bijzondere lading. Het betekent immers dat mensen op de een of andere manier precies dat willen zijn wat ze moeten zijn. Echtheid is tegelijkertijd een ideaal van zuiverheid en van kwaliteit. Men wil x en wel precies x zijn, en men wil dat bovendien niet zomaar een beetje, in verdunde vorm, maar men wil x zijn in optima forma.

De derde betekenis vinden we in hetzelfde woordenboek vermeld onder het woord ‘eigenlijk’: 1. ‘Eigen, eigenaardig, werkelijk, juist, waar, echt, de naam verdienend van. Volgens het wezen der zaak; hij heeft geen eigenlijk beroep; zijn eigenlijke beroep is timmerman. De eigenlijke betekenis van een woord.’ 2. ‘Modaliteit, naar het wezen. Werkelijk, inderdaad, tegenover schijn: eigenlijk is de zaak deze; ik kom eigenlijk ergens anders voor. Eigenlijk gezegd, om de waarheid te zeggen.’

Als mensen trouw willen zijn aan zichzelf, willen ze blijkbaar oorspronkelijk handelen. Ze willen echt en oprecht zijn. En ze willen vooral handelen ‘naar hun wezen’, ze willen leven naar wat ze wezenlijk zijn. Authenticiteit heeft blijkbaar alles van doen met persoonlijke identiteit en de vraag wat iemand maakt tot wat hij wezenlijk is. Nu is het wezen van de mens in de geschiedenis van de westerse cultuur telkens opnieuw op heel verschillende wijzen gedefinieerd. In het Griekse denken wordt de mens voor het eerst fundamenteel als een rationeel wezen opgevat en staat de zoektocht naar een absolute maat waarop de mens zijn handelen kan richten, centraal.

Download

Copyright Disclaimer:
This site does not store any files on its server. We only index and link to content provided by other sites. Please contact the content providers to delete copyright contents if any and email us, we'll remove relevant links or contents immediately.